Çoğunlukla üşüyen ayakları ısıtmak için kullanılan ısıtıcıların özellikle de kızılötesi (infrared) ışıma yoluyla ısıtan cihazların yarattığı tehlikeye dikkat çekmek istiyoruz.

Eritema Ab Igne

Vücudun 43°C- 47°C aralığında tekrarlayan ve uzun süreli sıcaklığa maruz kaldığı, dış etkenli ısıtıcılarla maruziyeti sonucunda ciltte balık ağına benzer renk değişikliği, yanma, kızarıklık ve kaşıntılı seyreden bir rahatsızlık şeklinde ortaya çıkmaktadır. Maruziyet süresi iki haftadan bir yıla kadar olan sürelerde ortaya çıkabilmektedir. Hastalık maruziyetin sonlanmasının ardından kendisini sınırlandırabilir ya da gerileyebilir. İyileşme süresi aylar veya yılları bulabileceği gibi kalıcı renk değişikliği de görülebilir. Maruziyet süresinin uzaması ile kanserleşme oranı da artabilmektedir. Sıcaklık maruziyetinin en fazla görüldüğü bölge bacağın bilek ve diz arasında kalan alanın ön kısımlarıdır. Sıcak temasın sağlandığı diğer vücut bölgelerinde de görülebilmektedir. Bu bölgeler bacaklardaki görülme sıklığından sonra sırt ve kalça bölgesindedir. Süre ve sıcaklık artışı ile cilt görünümündeki değişen alan da artmaktadır.

Eritema Ab Igne açısından başka bir risk faktörü ise dizüstü bilgisayarlardır. Doğrudan uyluk bölgesi ile temas eden dizüstü bilgisayar kullanımı da cihazın ısınması neticesinde benzer yakınmalara neden olabilmektedir.

Hastalık seyrinde deride incelme, doku yoğunluğunda azalma, kalıcı renk değişiklikleri görülür. Asıl tehlike arz eden durum ise “Skuamöz Hücreli Karsinom”dur.

Hastalığın patofizyolojisinde cilt altında hemosiderin birikimi ile karakterizedir. Cilt altında biriken bu pigment karakteristik cilt görünümüne neden olmaktadır. Birikimin nedeni tam olarak ortaya konulamasa da ısıtıcı cihazlardan özellikle kızılötesi ısıtıcılar, elektrikli battaniyeler, sıcak su torbaları, kalorifer petekleri, otomobillerin ısıtmalı koltukları, uzun yolculuklarda ayaklara sağladığı sıcak hava da suçlanan etkenler arasında yer almaktadır.

İşyerlerinde ofis çalışmalarında sıklıkla masa altında kullanılmakta olan kızılötesi ısıtıcılar en fazla sorumlu tutulmaktadır. Kızılötesi ısıtıcıların hava ve ortam ısıtmak yerine karşısında bulunan cisimlere çarpan ışıma ile ısıtmayı sağlamaktadır. Masa altında kullanılan ışımanın çarptığı cisim ise insan bedeni olmaktadır. Güneş ışınlarına uzun süreli maruziyet durumlarında, sıcak kumlara cilt teması ile uzanmakla yine benzer tehlikeler ortaya çıkabilmektedir.

Peki, soğuk havalarda kullanılması olası alternatif uygulamalar nelerdir?

• Hava ve ortam ısınmasını sağlayan klimalar,
• Yağlı radyatörler,
• Sıcak hava salınımı yapan ısıtıcılar,
• Uzak temaslı, duvar ve ortamı ısıtabilen kızılötesi ısıtıcıları
• Ayak tabanı ısıtıcıları önerilebilir.

Bu cihazların kullanımı sırasında da yine vücut temasından ve yakın mesafe kullanımdan kaçınılmalıdır. Dizüstü bilgisayarların kullanımında vücut temasını önleyecek bariyer oluşturabilen parçaların kullanılması da riski azaltacaktır.

Risk altındaki kişiler:

• Ortam ısıtmasının yetersiz olduğu ofis çalışanları,
• Anemi gibi kan hastalıkları olan kişiler üşüme eğiliminde olmaları nedeniyle ısıtıcı kullanma eğilimindedir,
• Diyabet gibi sinir hasarı yapan hastalıklarda özellikle ayak ve bacak bölgesinin ısınmasını hissedemedikleri için yakın temaslı ısıtıcı kullanımları daha fazladır,
• Maden ve cam sanayi çalışanlarının ısıya yakın temas ile uzun süreli yüksek sıcaklığa maruz kalmaları nedeniyle risk altında bulunmaktadır.

Hastalığın, tüm bu risklere rağmen fazla görülmemesinin nedeni cilt görünümünün sıklıkla çok belirgin olmaması, kaşıntı ve ağrı yakınmasının ise sıklıkla göz ardı edilmesinden hastane başvurularının az olması nedeniyle olduğu düşünülmektedir. Kısa süreli maruziyetin sonlandırılması sonrasında yakınmaların kendini sınırlaması da bir görülme sıklığını azaltan bir faktör olabilir.

Tedavide cilt üzerine çeşitli krem ve pomatlarla uzun süren tedavi uygulanmaktadır. Yüzeyde derinin incelmesi ve yaraların görülmesi durumunda ise kanser takibi açısından biyopsi alınması ve takip edilmesi önerilmektedir. Kalıcı lekelerin ortadan kaldırılması için ise uzun süre cilt üzerine uygulanan ilaç tedavisi ve ışın tedavileri uygulanabilmektedir.