Dr. Zülfi Yılmaz
İş Yeri Hekimi

İş sağlığı ve güvenliği yalnızca mevzuata uyum için değil, aynı zamanda çalışanların refahı ve kurumların sürdürülebilir başarısı için hayati öneme sahiptir. Ancak gerçek anlamda güvenli bir iş ortamı yaratmak, yalnızca fiziksel önlemlerle değil, aynı zamanda güçlü bir iş sağlığı kültürüyle mümkündür. Bu yazıda, kurumlarda iş sağlığı kültürünün nasıl oluşturulabileceği ve sürdürülebilir hale getirilebileceği ele alınacaktır.

İŞ SAĞLIĞI KÜLTÜRÜ NEDİR?

İş sağlığı kültürü, bir kurumun sağlık ve güvenliğe verdiği değeri, bu konudaki tutumlarını, davranış biçimlerini ve önceliklerini ifade eder. Sadece alınan önlemler değil, çalışanların bu önlemleri ne kadar içselleştirdiği de kültürün bir göstergesidir.

İŞ SAĞLIĞI KÜLTÜRÜ NASIL GELİŞTİRİLİR?

İşte kurumlarda iş sağlığı kültürünü geliştirmek için atılabilecek temel adımlar:

• Yönetimin Katılımı ve Liderliği: Üst yönetimin İSG’ye aktif olarak destek vermesi gerekir.
• Eğitim ve Farkındalık: Tüm çalışanlara düzenli ve etkili İSG eğitimleri verilmelidir.
• Açık ve Etkin İletişim: Çalışanların riskleri bildirebildiği açık bir iletişim ortamı kurulmalıdır.
• Katılımın Teşvik Edilmesi: Çalışanlar İSG süreçlerine aktif olarak dâhil edilmelidir.
• Geri Bildirim ve Sürekli İyileştirme: Hatalardan ders çıkarılmalı ve önleyici tedbirler alınmalıdır.
• Başarıların Takdir Edilmesi: Güvenli davranışlar ödüllendirilmeli, örnek gösterilmelidir.

SAHADAN BİR ÖRNEK

Bir üretim tesisinde İSG kültürü geliştirmek için çalışan temsilcileriyle aylık güvenlik toplantıları yapılmaya başlandı. Her ayın sonunda ‘aylık güvenlik elçisi’ seçildi. Çalışanlar bu uygulamayla daha fazla sürece katıldı ve iş kazalarında %35 oranında azalma gözlendi.

Kurumlarda iş sağlığı kültürünü geliştirmek, sadece yasal zorunlulukları yerine getirmekten öte, çalışanların yaşam kalitesini artıran, iş verimliliğini yükselten ve kurumun saygınlığını pekiştiren bir yatırımdır. Bu kültürün yerleşmesi zaman alabilir, ancak uzun vadeli etkisi güçlü ve kalıcıdır.

KAYNAKLAR

• T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberleri

• ILO – Safety and Health Culture at the Workplace

• EU-OSHA – Building a Preventive Culture: Practical Guidelines for Enterprises