Isıl konfor, termal ortamdan duyulan memnuniyeti ifade eden zihin durumudur. (ASHRAE Standart 55 – 2004) veya iç vücut sıcaklığının düzenlenmesi için
Isıl konforun sağlanması temel olarak iki koşula bağlıdır, birincisi vücutla çevre arasındaki ısı dengesi (vücutta metabolik aktivitelerle üretilen ısıl enerji vücuttan çevreye olan ısı kayıplarına eşit olmalıdır) ikincisi, deri ve iç bölme sıcaklık kombinasyonunun ısıl olarak nötr olma durumunu sağlamasıdır. Isıl nört olma durumu, bir kişinin bulunduğu ortamdan memnun olması halidir.
Bir insanın ısıl konforu; Hava sıcaklığı, ortalama radyant sıcaklık, hava hızı, nem, metabolik ısı-aktivite seviyesi, giyim, bireyin içinde bulunduğu ortamın sağladığı uyum imkânları ve onlardan yararlanma yetenekleri olarak yedi faktöre bağlıdır. İnsanlar, ısıl konfora ulaşmak için fizyolojik, davranışsal ve psikolojik tepkiler verirler.
Vücut ısısı arttığı zaman, azaltılması için ciltte damarlarda genişleme ve terleme ile ısı oluşumunun azalması süreci gerçekleşir.
Vücut ısısı azaldığı zaman, ciltte damarlarda daralma olur ve tüyler dikleşir, titreme ile ısı üretilir.
Bu süreçlerin dışında hormonal sistem bazal metabolizma hızını ayarlar. İstemli motor hareketleri arttırarak veya azaltarak vücut ısısının düzenlenmesi konusunda yardımcı olur.
İşçi Sağlığı Açısından Isıl Konfor
Soğukta Çalışma:
Kış mevsiminin kendisini hissettirmesi ile birlikle soğuk ortamlarda ve açık alanda çalışan personelin ve işverenlerin de ekstra önlem alması gerektiği dönem başlamış bulunmaktadır. Açık alanda çalışanlar için, zorlu kış şartları, soğuk hava, kaygan zemin, yetersiz kişisel koruyucu donanım bulunması ve fazla mesai süreleri ile meslek hastalıkları ve iş kazaları daha fazla yaşanmaktadır.
Çalışma ortamının güvensizliği ve yeterli önlemlerin alınamamasından dolayı gerçekleşen iş kazaları bir yana; soğuk havaya bağlı sebeplerden meydana gelen gribal enfeksiyonlar, soğuk ısırması, donma veya vücut sıcaklığının aşırı düşmesi ile meydana gelen hipotermi, çalışan personelin anlık veriminin düşmesi, işi yapamaması ve meslek hastalıklarına neden olabilir.
Çevresel faktörler, bireysel faktörlerle birlikte, vücudun soğuk stresini belirler. Sektörel olarak baktığımızda, soğuğa maruz kalma; inşaat, madencilik, tarım, kara yolu, balıkçılık, ormancılık, gaz ve petrol arama, denizcilik, madencilik gibi enerji sektörü çalışanları kış aylarında, yapay soğutulan ortamlar olan et ve balık endüstrisi, gıda sektörü, depolar, lojistik sektörü çalışanları ise yılın her ayında günlük rutin işlerini yaparken performans düşüşü, rahatsızlık ve soğuk stresi tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Soğukta çalışmanın bütün yıl yapıldığı yapay soğuk depolar, kışın açık havada yapılan işlerden daha streslidir. Üstelik yalnız ortam soğukluğu değil soğuk maddelere temas da vardır.
Soğuk ısırması, vücut ısısının normalin altına düşmesi, donma, siper ayağı soğuğa bağlı görülebilirken, kişisel ve genetik özelliklere bağlı değişerek sistemik hastalık semptomların görülmesi veya artması da olabilir.
Soğuk çalışma alanlarının yanında, sıcak ortamların olması, molalarda ılık şekerli içecekler tüketilmesi olumsuz etkilerden koruyacaktır. Soğuğa uygun giyinmek yine önemlidir, giysinin kumaş türünün yün, ipek ya da sentetik olması ıslandığında da ısı yalıtımını korur, o nedenle pamuklu giysiler tercih edilmemelidir. Pamuklu giysiler ıslandığında ısı yalıtımını kaybeder. En az üç kat bol giysi daha iyi yalıtım sağlar, sıkı- dar giysiler uygun olmaz, iç katman yün, ipek ya da sentetik olursa bütün vücudu nemden korur.
Aşırı ısınmayı önlemek için biraz havalandırmaya izin veren bir dış rüzgâr ve yağmur koruma katmanı, tüm vücudu koruyacak ve sıcak tutacak başlık ya da kapşon, yüzü korumak için örgü bir maske, elleri korumak için yalıtkan bir eldiven kullanın(su geçirmez), su geçirmez ve yalıtımlı çizme ya da ayakkabı ideal bir kıyafet olur.
Daha önceden kalp damar veya kapak ameliyatı olanların, şeker hastası olanların, KOAH hastalarının, yaşlı ve çocukların soğuk havadan daha çok korunması gerekir.
Kaynaklar
-
National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH)
-
Ergonomic analysis in cold storage rooms:astudy ofcase
-
Silva,Hebert Robertaand Araújo, Cleudmar, Amaral
-
Work management process in a cold environmen 2011, 27(99) z. 2 s. 51–57
-
Vazodilatasyonun İnsan Fizyolojisine Etkisi v eTerleme İle Karşılaştırılması Ömer Kaynaklı *Muhsin KILIÇ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, 2004
-
Full Terms & Conditions of access and use can be found at
-
https://www.tandfonline.com/action/journalInformation?journalCode=zich20
-
International Journal of Circumpolar Health
-
ISSN: (Print) 2242-3982 (Online) Journal homepage: https://www.tandfonline.com/loi/zich20
-
Cold exposure and musculoskeletal disorders and diseases. A review Assessment of Cold Stress and Its Effects on Workers in a Cold-Storage Warehouse Farıdeh Golbabaeı1*, Mohammad–Hosseın Sajjadı1, Keramat Nourı Jelyanı2, Farhang Akbar-Khanzadeh3 eceived February 17, 2009; Revised May 22, 2009; Accepted June 31, 2009
-
Fzt. Yasin Devran Altuntaş Soğuk Ortamda Çalışma Süresinin Kas İskelet Sistemi Üzerine Etkisi Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi
-
T.C. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü